Fijn zand
Gedurende 2018 organiseren de kunstenaars excursies voor geïnteresseerden om met de grondboor en een schep onder de arm de geologische kenmerken van het gebied te verkennen. Tijdens de veldtocht ‘zand winnen’worden bodemmonsters genomen van een aantal vooraf bepaalde ijkpunten. Tijdens de excursie worden de dekzandwelvingen en -koppen, smeltwaterdalen en keileemruggen in kaart gebracht.
“Lubbert Dijk van vruchtboomkwekerij De Baggelhof vertelt ons dat de es waarop de kwekerij zich bevindt een zandkop is die waarschijnlijk is ontstaan door een natte plek in het land, te herkennen aan de elzen. Hij neemt ons mee naar een hoek op het terrein die weinig geroerd is en we vinden met enige moeite een schone laag fijn dekzand.”
(Een fragment uit het verslag van de veldtocht ‘zand winnen’, maart 2018.)
De verzamelde dekzanden van Terheijl worden bij de glasafdeling van Luca Arts in Gent vergruisd, gezeefd en door middel van een kogelmolen vermalen tot fijn zand.
Net als bij de potklei wordt ook het dekzand chemisch onderzocht voordat er betrouwbaar glas van gesmolten kan worden. Het rapport van het Technisch Centrum Keramische Industrie biedt enigszins houvast, maar vooral het maken van proeven zorgt voor veel inzichten over het smeltgedrag en afkoelingsproces van de verschillende dekzanden.
Met het op basis van de proeven verkregen recept van zand, smeltmiddel en zilverzand wordt een smeltoven met glas voorbereid. Met een gietbol schept Eric glas uit de oven en vult de zandmal in vier keer met vloeibaar glas.
De mal wordt met het glas in de oven gezet en langzaam afgekoeld tot kamertemperatuur. De kristallen kunnen zich zetten en een vaste vorm aannemen; een zeer delicaat proces waarbij er bij sommige blokken barsten ontstaan. De gebarsten blokken worden opnieuw in een mal gezet en gestookt tot smelttemperatuur en dan 3x zo traag naar 20 graden gekoeld.
